Kazakistan'da yapılan son arkeolojik keşif, Türk tarihini derinden etkileyebilecek büyük bir buluntu ortaya çıkardı. Karaganda Eyaleti Şet ilçesinde bulunan Taldı Nehri'nin sol kıyısında yer alan Karajartas anıt mezarında yapılan çalışmalar, toplamda 4 kazı sezonu sürdü. Kazakistan Cumhuriyeti Milli Müzesi'nden Dr. Aibar Kassenali, yapılan karbon 14 analizlerine dayanarak piramidin M.Ö 14 ile 12. yüzyıllar arasına tarihlendiğini açıkladı.
Bu keşif, Andronovo döneminin son evresine ait bir hükümdara ait olduğu düşünülen Karajartas anıt mezarının bulunmasıyla gerçekleşti. Uzmanlar, bölgede tespit edilen diğer piramidal basamaklı anıt mezarlar ve Taldı Nehir vadisinin, Bronz Çağı'nda Andronovo toplulukları tarafından büyük liderlerin gömüldüğü bir krallar vadisi olarak kullanıldığını belirtiyor.
Dr. Kassenali, mezar alanında bulunan keramik kapların Andronovo döneminin son evresine ait olduğunu gösterdiğini söyledi. Ayrıca, Karajartas piramidindeki kesme taşlar ve anıt mezarın boyutunun, böylesine devasa bir yapının inşa edilmiş olmasının Begazı Dandibay topluluklarının yüksek sanat anlayışı ve zengin ruhani inanışının göstergesi olduğunu vurguladı.
Tarihi kaynaklarda da benzer mezar yapılarına dair bilgiler bulunuyor. Kniduslu Ctesias ve Sicilyalı Diodoros'un anlattığı tarihi pasajlarda, Saka halkının kraliçeleri Zarina'nın ölümünden sonra ülkesindeki en büyük mezarın üçgen bir yapı olduğu belirtiliyor.
Ayrıca, Karajartas'ta bulunan basamaklı piramidal anıt mezarların, tarihi kayıtlarda geçen İskit çağına ait mezar yapılarının erken versiyonları olabileceği ifade ediliyor.
Keşfedilen bölgede ayrıca Kent adında bir proto-şehir yerleşkesi de bulunmuş. Bu merkez, Ön Asya'daki Troya 4, Yunanistan anakarasındaki Erken Miken dönemi ve Mısır'daki Orta Krallık şehir devletlerinin gelişmiş katmanları ile aynı tarihi dönemde varlık göstermiş. Yerleşke içerisinde labirent kapılar, hendekler ve çıkıntılı surlar bulunuyordu.
Karajartas piramidinin bulunuşu Türk tarihini derinden etkileyebilecek önemli bir keşif olarak değerlendiriliyor. Bu keşif, Begazı Dandibay dönemi ve bu döneme ait kültürel öğeler hakkında daha fazla bilgi edinmemizi sağlıyor ve Türk tarihindeki önemli bir dönemin aydınlatılmasına yardımcı oluyor.
