Mentol toplarıyla ilgili Türkiye'de yaşanan sorun, mentollü sigara satışının yasaklanmasından sonra mentol tiryakilerinin bu yasağı delmek amacıyla mentol toplarını kullanmaya başlamasıdır. Mentol topları, normal sigarayı mentollü hale getiren ürünlerdir ve kolayca temin edilebilmektedir. Ancak yapılan araştırmalar, mentol toplarının zehir saçtığını ve kansere davetiye çıkardığını göstermiştir.
Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı öncülüğünde yapılan bir araştırmada, 2021 yılında tütün satış noktalarının yüzde 15.7'sinde mentol toplarının satıldığı tespit edilmişken, 2022'de bu oranın işletmelerin yüzde 64.3'ünde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, geçmişte yüzde 65.3'ünde satışı yasak olan e-sigara, puff bar, nargile tütünü ürünlerinin de açıktan satılmaya başladığı belirtilmiştir.
Özellikle İstanbul'da Kadıköy, Beşiktaş, Beyoğlu ve Şişli gibi ilçelerde 128 tütün satış noktasında mentol toplarının satışının yapıldığı belirlenmiştir.
2019 yılında saygın bir tıp dergisi olan JAMA'da yapılan bir araştırmada, mentol aromalarının 2B kanser yapıcı bileşikler içerdiği ve uzun süreli kullanımla pulegon isimli bir yağa dönüşerek insan sağlığı için çok riskli olduğu ortaya konulmuştur. Son bir yıllık süreçte mentol topu satışında artış yaşanması bu konudaki endişeleri artırmıştır.
Ancak bu ürünlerin kanser riski taşıdığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır ve sağlık açısından ciddi tehlikeler oluşturabilir. Bu nedenle, halkın bilinçlendirilmesi ve yasadışı satışların engellenmesi önemlidir. Yetkililerin, mentol toplarının satışını kontrol altına almak ve bu ürünlerin kullanımını önlemek için gerekli önlemleri alması önemlidir.
Mentollü sigara satışının yasaklanmasının ardından, Türkiye'de mentol toplarıyla mentollü sigara içilmesi yaygınlaşmıştır. Ancak yapılan araştırmalar, mentol toplarının kanser riskine neden olduğunu göstermektedir. Sağlığa Evet Derneği tarafından yapılan son araştırmada, tütün satış noktalarının büyük bir kısmında mentol toplarının kolayca temin edildiği belirlenmiştir. Bu zehir saçan ürünlerin kullanımının ve satışının kontrol altına alınması, halkın sağlığını korumak açısından büyük önem taşımaktadır.
Mentol toplarıyla ilgili olarak Türkiye'de yaşanan sorun, mentollü sigara satışının yasaklanmasının ardından bu ürünlere olan talebin artması ve halk sağlığını tehdit eden bir durum oluşturmasıdır.
Öncelikle, mentol topları normal sigarayı mentollü hale getiren ve içerisinde kanserojen bileşikler bulunan ürünlerdir. 2019 yılında yapılan bilimsel araştırmalarda, mentol aromalarının kanser yapıcı bileşikler içerdiği ve uzun süreli kullanımda sağlık açısından ciddi riskler oluşturabilecek bir yağa dönüştüğü tespit edilmiştir. Bu nedenle mentol topları, kanser riskine yol açabilen tehlikeli ürünler arasında yer almaktadır.
Üzücü olan bir diğer durum ise, bu ürünlerin kolayca temin edilebilir olmasıdır. Sağlığa Evet Derneği tarafından yapılan araştırmalarda, tütün satış noktalarının büyük bir kısmında mentol toplarının satıldığı belirlenmiştir. 2022 yılında işletmelerin yüzde 64.3'ünde bu ürünlerin satıldığı gözlemlenmiştir. İstanbul gibi büyük şehirlerde de özellikle belirli ilçelerde mentol toplarının yaygın olarak bulunduğu tespit edilmiştir.
Bu durum, yasağa rağmen mentollü sigara içme alışkanlığı olan kişilerin bu yasağı delmek için başvurduğu bir alternatif olmasıyla ilişkilidir. Ancak bu tercih, sağlık açısından büyük riskler taşımaktadır. Mentol toplarının kullanımının ve satışının kontrol altına alınması, halkın sağlığını korumak için acil önlemler alınması gereken bir konudur.
