El ayak hastalığı, Coxsackievirus A16 veya Enterovirus 71 gibi enterovirüslerin neden olduğu, genellikle çocuklarda görülen bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık, ellerde, ayaklarda ve ağızda ağrılı, su dolu döküntülerle karakterize edilir.
Belirtileri
El ayak hastalığı genellikle aşağıdaki belirtilerle başlar:
Ateş: Hastalığın en yaygın belirtisidir. Ateş genellikle 38-40 dereceye kadar yükselebilir.
Yorgunluk: Hastalar genellikle halsiz ve bitkin hissederler.
Baş ağrısı: Hastaların çoğunda baş ağrısı görülür.
Boğaz ağrısı: Hastaların yarısında boğaz ağrısı görülür.
İştahsızlık: Hastalar genellikle iştahsız olurlar.
Bir ila iki gün sonra, aşağıdaki döküntüler ortaya çıkabilir:
Ellerin avuç içlerinde ve parmaklarında: Döküntüler genellikle ellerin avuç içlerinde ve parmaklarında görülür. Döküntüler küçük, kırmızı noktalar şeklindedir ve bazen su toplar.
Ayak tabanlarında ve parmaklarında: Döküntüler ayak tabanlarında ve parmaklarında da görülebilir. Döküntüler ellerdeki döküntülere benzer.
Ağız içinde, özellikle yanakların iç kısmında ve dilde: Ağız içinde oluşan döküntüler, aftlara benzer. Döküntüler ağrılı olabilir ve yemek yemeyi zorlaştırabilir.
Nedenleri
El ayak hastalığı, Coxsackievirus A16 veya Enterovirus 71 gibi enterovirüslerin neden olduğu bir virüs hastalığıdır. Bu virüsler, dışkı, tükürük ve burun akıntısı gibi vücut sıvılarında bulunur. Hastalık, bu sıvılarla temas yoluyla bulaşır.
Nasıl Bulaşır?
El ayak hastalığı, aşağıdaki yollarla bulaşabilir:
Hasta bir kişinin tükürük, burun akıntısı veya dışkısı ile doğrudan temas yoluyla: Hasta bir kişinin öksürmesi veya hapşırması sırasında çıkan damlacıklar yoluyla veya hasta bir kişinin kullandığı oyuncak, giysi veya diğer eşyalara dokunarak hastalık bulaşabilir.
Hasta bir kişinin kullandığı eşyalarla dolaylı temas yoluyla: Hasta bir kişinin kullandığı oyuncak, giysi veya diğer eşyalara dokunarak hastalık bulaşabilir.
Tedavi Yöntemleri
El ayak hastalığı için özel bir tedavi yoktur. Hastalık, genellikle yedi ila on gün içinde kendiliğinden geçer.
Tedavide, belirtileri hafifletmek için aşağıdakiler yapılabilir:
Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar: Ateş ve ağrıyı hafifletmek için ibuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
Ağız yaraları için ağrı kesici ve antiseptik gargaralar: Ağız yaralarını rahatlatmak için ağrı kesici ve antiseptik gargaralar kullanılabilir.
Bol sıvı tüketimi: Hastaların bol sıvı tüketmeleri önemlidir. Sıvı tüketimi, dehidrasyonu önlemeye yardımcı olur.
Komplikasyonları
El ayak hastalığı genellikle ciddi bir hastalık değildir. Ancak, bazı durumlarda aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
Ensefalit (beyin iltihabı): Ensefalit, beyin iltihabıdır. Ensefalit nadir görülen bir komplikasyondur, ancak ölümcül olabilir.
Menenjit (beyin zarlarının iltihabı): Menenjit, beyin zarlarının iltihabıdır. Menenjit nadir görülen bir komplikasyondur, ancak ciddi olabilir.
Felç: Felç, kasların felç olmasıdır. Felç nadir görülen bir komplikasyondur, ancak kalıcı hasara yol açabilir.
Kalp kası iltihabı: Kalp kası iltihabı, kalp kasının iltihabıdır. Kalp kası iltihabı nadir görülen bir komplikasyondur, ancak ölümcül olabilir.
Solunum yolu enfeksiyonları: Solunum yolu enfeksiyonları, solunum yollarının iltihabıdır. Solunum yolu enfeksiyonları, özellikle çocuklarda yaygın görülen bir komplikasyondur.
Korunma Yöntemleri
El ayak hastalığından korunmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın. Ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkayın.
Hasta bir kişiyle temastan kaçının. Hasta bir kişiyle temas etmeniz gerekiyorsa, ellerinizi sık sık yıkayın.
