Türkiye’den yapılan vize başvurularının artışıyla birlikte, yeşil pasaport başvurularında da belirgin bir artış gözlemleniyor. Meclis’te, yeşil pasaport verilmesiyle ilgili hazırlanan kanun tekliflerinin sayısı 19’a ulaştı. Bu tekliflerin bazıları, gazetecilerden eczacılara kadar birçok meslek grubunu kapsıyor. Ancak, Dışişleri ve İçişleri Bakanlıklarının, Avrupa ülkelerinin yeşil pasaporta da vize uygulayabileceğinden endişe ettiği belirtiliyor.
Güncel Durum ve Teklifler
Türkiye’de yeşil pasaport talebindeki artış, birçok meslek grubunun bu imkândan yararlanma isteğiyle doğrudan ilişkili. Son günlerde, TMMOB’ye bağlı 15 yıl kıdemi olan mühendisler ve mimarlar ile malül ve muharip gaziler için de yasa teklifleri hazırlandı. Bu durum, TBMM’deki kanun teklifi sayısının 19’a çıkmasına neden oldu.
Kanun teklifleri, CHP, MHP, DP, DEVA, YRP ve İYİ Parti tarafından hazırlandı. Teklifler, eczacılar, gazeteciler, TIR şoförleri, belde belediye başkanları, serbest muhasebeciler, tüm hakim-savcılar, engelli memurlar, bekçiler, muhtarlar, gardiyanlar, özel sektördeki doktorlar, tiyatro sanatçıları, öğretim üyeleri, TBMM danışmanları ve sendika yöneticilerini kapsıyor.
Yeşil Pasaport Sahiplerinin Sayısı ve Yeni Talepler
Halen Türkiye’de 1 milyon 200 bin kişi yeşil pasaport taşıyor. Tekliflerin kabul edilmesi durumunda, eş ve çocuklarla birlikte en az 800 bin kişinin daha yeşil pasaport alması bekleniyor. Türkiye’deki mevcut yeşil pasaport sahiplerinin demografik dağılımı şu şekilde:
- 50 bin muhtar
- 29 bin bekçi
- 68 bin infaz koruma memuru
- 3 bin sendika yöneticisi
- 15 yıl kıdemli 3 bin basın kartlı gazeteci
- 18 bin eczacı
- 16 bin hakim ve savcı
Vize Uygulayan Ülkeler ve Endişeler
Dışişleri ve İçişleri Bakanlıkları, yeşil pasaport sahiplerinin Avrupa ülkeleri tarafından vizeye tabi tutulabileceğinden endişe ediyor. Bu endişe, yeni taleplere soğuk bakılmasına neden oluyor. Şu anda, 40’tan fazla ülke, yeşil pasaport sahiplerinden vize talep ediyor. Bu ülkeler arasında ABD, Kanada, İngiltere, Avustralya, Meksika, Afganistan, Benin, Butan, Cape Verde, Doğu Timor, Eritre, Ermenistan, Etiyopya, Gambiya, Gana, Gine, Güney Sudan, Güney Kıbrıs, Kiribati, Komor, Kongo, Kuzey Kore, Laos, Lesotho, Liberya, Madagaskar, Mali, Malavi, Mikronezya, Myanmar, Nauru, Nepal, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Senegal, Solomon Adaları, Somali, Sudan, Uganda ve Yeni Zelanda yer alıyor.
Yeşil pasaport için yapılan yasa tekliflerinin sayısındaki artış, ülkemizdeki birçok meslek grubunun bu belgeye erişim isteğini yansıtıyor. Ancak, Avrupa ülkelerinin vize uygulamaları konusundaki belirsizlikler, bu taleplerin karşılanmasını zorlaştırıyor. Tekliflerin TBMM İçişleri Komisyonu’nda görüşülmesi beklenirken, muhalefet kökenli olmasından dolayı kanunlaşma ihtimali zayıf görünüyor.
