Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesi, kadınların evlendiklerinde eşlerinin soyadını alacaklarını ve evlenme memuruna veya nüfus dairesine yazılı başvuru yaparak kocasının soyadı önünde önceki soyadlarını kullanabileceklerini belirtiyor. Ancak kadınlar, evlendikten sonra bekarlık soyadlarını tek başına kullanamayacaklar.
Evlilik sonrası soyadı kullanımı konusu, Türkiye’de uzun yıllardır tartışılan ve güncellenen bir mevzuat alanıdır. Kamuoyunda ‘9. Yargı Paketi’ olarak bilinen ve toplamda 39 maddeyi içeren ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilmiştir. Bu paketle birlikte, kadınların evlendikten sonra bekarlık soyadlarını kullanıp kullanamayacakları konusu yeniden gündeme gelmiştir.
9. Yargı Paketi ve Soyadı Kullanımı
TBMM Adalet Komisyonu’nda 20.5 saat süren yoğun görüşmeler sonucunda kabul edilen 9. Yargı Paketi, önemli değişiklikler içermektedir. Özellikle Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesi üzerinde yapılan düzenleme dikkat çekmektedir. Yeni düzenlemeye göre, kadınlar evlendiklerinde eşlerinin soyadını almak zorundadırlar. Kadınlar, evlenme memuruna veya nüfus dairesine yapacakları yazılı başvuruyla, eşlerinin soyadı önünde kendi bekarlık soyadlarını da kullanabileceklerdir. Ancak bu kullanım, bekarlık soyadının tek başına kullanılmasına olanak tanımamaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin Kararına Rağmen
Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesinin bazı hükümlerini iptal etmiş olsa da, yeni düzenlemeler bu kararı dikkate alarak hazırlanmıştır. Kadınlar, evlendiklerinde eşlerinin soyadını almakla yükümlü olacaklar ve ancak yazılı başvuru ile kendi soyadlarını, eşlerinin soyadı önünde kullanabileceklerdir. Ancak, kadınların bekarlık soyadlarını tek başına kullanmalarına izin verilmemektedir.
Sonuç olarak, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen 9. Yargı Paketi ile kadınların evlilik sonrası soyadı kullanımı konusunda belirgin düzenlemeler getirilmiştir. Kadınlar, evlendiklerinde eşlerinin soyadını almak zorundadırlar ve ancak yazılı başvuru ile kendi bekarlık soyadlarını, eşlerinin soyadı önünde kullanabileceklerdir. Bu düzenlemeler, evlilik sonrası soyadı kullanımına ilişkin hukuki çerçeveyi netleştirmekte ve toplumsal tartışmalara açıklık getirmektedir.