Duygusal açlık nedir?
Duygusal açlık, fizyolojik açlık ihtiyacı olmadığı halde, stres, üzüntü, öfke, can sıkıntısı gibi duygusal nedenlerle yemek yeme isteğinin artması olarak tanımlanabilir. Duygusal açlık, fiziksel açlıkla karıştırılabilir, ancak genellikle kendinizi tatmin edici bir yemek yeme isteğiyle karakterize edilir. Bu duygu, kilo alımına ve sağlık sorunlarına yol açabilir.
Duygusal açlığın belirtileri nelerdir?
Duygusal açlık yaşayan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Yemek yeme ihtiyacınız aniden başlar ve fizyolojik açlıktaki belirtileri hissetmezsiniz.
Bulduğunuz her yiyeceği tüketme eğilimindedirsiniz.
Çoğunlukla enerji değeri yüksek olan yağlı besinlere yönelirsiniz.
Sürekli açlık hissi yaşarsınız.
Alternatif yiyeceklere bakmadan, beyninizde odaklandığı yiyeceğin hepsini tüketme davranışı gösterirsiniz.
Özellikle serotonin salgılanmasına yardımcı, kana çabuk karışan, şekerli, tuzlu ve yağlı gıdaları tüketme isteği olur.
Kişi yeterli miktarda yemek yiyip, tok olmasına rağmen yemek yemeye devam eder.
Özelikle atak esnasında aniden günlük alması gereken total kalorilerini neredeyse bir öğünde alabilirler.
Duygusal açlığın nedenleri nelerdir?
Duygusal açlığın nedenleri arasında şunlar sayılabilir:
Stres: Stres, duygusal açlığın en yaygın nedenlerinden biridir. Stres altındayken, beynimiz kortizol adı verilen bir hormon salgılar. Kortizol, iştahı artırmaya yardımcı olur.
Üzüntü: Üzüntü de duygusal açlığa neden olabilir. Üzgünken, kendimizi iyi hissetmeye çalışmak için yemek yemeye yönelebiliriz.
Öfke: Öfke de duygusal açlığa neden olabilir. Öfkeliyken, kendimizi rahatlatmak için yemek yemeye yönelebiliriz.
Can sıkıntısı: Can sıkıntısı da duygusal açlığa neden olabilir. Can sıkıntısını gidermek için yemek yemeye yönelebiliriz.
Erken çocukluk deneyimleri: Erken çocukluk deneyimlerimiz, duygusal açlık davranışımızı şekillendirebilir. Örneğin, çocukken yemekle sakinleştirilmişsek, yetişkinlikte de stresli veya üzgün hissettiğimizde yemek yemeye yönelebiliriz.
Duygusal açlıkla nasıl başa çıkabiliriz?
Duygusal açlıkla başa çıkmak için yapabileceğimiz bazı şeyler şunlardır:
Bilişsel davranışçı terapi (BDT): BDT, duygusal açlığın altında yatan duygusal nedenleri anlamamıza ve bunlarla başa çıkmamıza yardımcı olabilir.
Farkındalık (mindfulness): Farkındalık, bedenimiz ve duygularımızla olan ilişkimizi daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir. Farkındalık uygulamaları, duygusal açlık ataklarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Sağlıklı beslenme: Sağlıklı bir beslenme düzeni, duygusal açlık ataklarını önlemeye yardımcı olabilir.
Düzenli egzersiz: Düzenli egzersiz, stresi azaltmaya ve duygusal refahı iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Destek almak: Duygusal açlıkla başa çıkmak zor olabilir. Bu durumda bir uzmandan destek almak faydalı olabilir.
Duygusal açlık yaşayanlar için ipuçları
Duygusal açlık yaşayanlar için aşağıdaki ipuçları faydalı olabilir:
Yemek yemeden önce 10-15 dakika bekleyin. Bazen açlık hissimiz, aslında susuzluk veya başka bir duygusal durumdur. 10-15 dakika beklemek, gerçekten aç olup olmadığımızı anlamamıza yardımcı olabilir.
Açlık hissinizi değerlendirin. Açlık hissinizi fiziksel belirtilere göre değerlendirin. Midenizde açlık hissi, kan şekeri seviyenizin düşmesi gibi belirtiler varsa, gerçekten açsınız demektir. Ancak bu belirtiler yoksa, duygusal açlık yaşıyor olabilirsiniz.
Alternatif aktiviteler bulun. Stresli veya üzgün hissettiğiniz zaman, yemek yemek yerine başka aktivitelerle kendinizi meşgul edin. Örneğin, yürüyüşe çıkın, müzik dinleyin, kitap okuyun veya arkadaşlarınızla vakit geçirin.
Sağlıklı atıştırmalıklar hazırlayın. Evinizde sağlıklı atıştırmalıklar bulundurun.
