Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tüberküloz vakalarının küresel ölçekte yeniden yükselişe geçtiğini belirterek kamuoyunu uyardı. 2023 yılında yaklaşık 8,2 milyon kişiye tüberküloz teşhisi konuldu. Bu sayı, 2022’ye kıyasla belirgin bir artış gösterirken, 1995’ten bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaşmış durumda.
Tüberküloz, Kovid-19’u Geride Bıraktı
Tüberküloz, 2023 yılında Kovid-19’u geride bırakarak bulaşıcı hastalıklardan ölümlerin en büyük nedeni haline geldi. DSÖ raporlarına göre, 2022’de 1,32 milyon olan tüberküloza bağlı ölüm sayısı 2023’te 1,25 milyona geriledi. Ölümler azalsa da, vaka sayılarındaki artış, hastalığın yayılmaya devam ettiğini gösteriyor.
Raporda Eşitsizlik ve Finansal Yetersizlik Vurgusu
DSÖ’nün sunduğu raporda, bulaşıcı hastalıklarla mücadeledeki eşitsizlikler ve finansal yetersizliklerin altı çiziliyor. Dünyada yaşayan her dört kişiden birinin tüberküloz bakterisini taşıdığı belirtilirken, özellikle yeterli sağlık altyapısına sahip olmayan ülkelerde hastalıkla mücadelede ciddi engeller olduğu vurgulanıyor.
Tüberkülozun Yayılma Şekli ve Belirtileri
Genellikle akciğerleri etkileyen tüberküloz, hasta kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında etrafa yaydığı damlacıklar yoluyla bulaşabiliyor. Hastalığın belirtileri arasında sürekli halsizlik, gece terlemeleri, kilo kaybı ve kanlı balgam ile seyreden öksürük bulunuyor. Tüberküloz tedavisi için birkaç ay süren antibiyotik tedavisi uygulanıyor.
Bağışıklık Sistemi Zayıf Olanlar Risk Altında
Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerin çoğu tüberküloza yakalanmasa da, kötü beslenme, savaşlar ve diğer hastalıklar gibi stres faktörleri bağışıklığı zayıflatarak hastalığın ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Bu bağlamda, tüberkülozun önlenmesi ve tedavisinde yalnızca ilaç tedavisi değil, aynı zamanda toplum sağlığını güçlendirmeye yönelik kapsamlı stratejiler de büyük önem taşıyor.
DSÖ’nün Çağrısı: Küresel Çabalar Artırılmalı
DSÖ, tüberküloz vakalarındaki artışın acil bir küresel sorun haline geldiğine dikkat çekerek, ülkeleri tüberkülozla mücadele programlarını güçlendirmeye davet ediyor. Tanı ve tedavi hizmetlerinin erişilebilirliğinin artırılması, sağlık çalışanlarının eğitimi ve özellikle risk altındaki toplumların desteklenmesi, hastalığın yayılmasını önlemek adına DSÖ’nün öncelikli önerileri arasında yer alıyor.
Ölümler Azalırken, Vakalar Artıyor
Tüberküloz vakalarındaki artış ve ölüm oranlarındaki düşüş, hastalığın karmaşık yapısını gözler önüne seriyor. Bu durum, tüberkülozla etkin mücadele için çok yönlü bir yaklaşım gerektiğini bir kez daha gösteriyor. Hem hastalık yayılımının durdurulması hem de tedavi süreçlerinin iyileştirilmesi adına, daha fazla kaynak ve çabanın gerekliliği tartışılmaz bir gerçek olarak ortaya çıkıyor.
