Askeri okullarda geçen sürelerin memuriyette değerlendirilip değerlendirilemeyeceği konusunda çeşitli yasal düzenlemeler ve açıklamalar mevcuttur. Bu yazıda, askerî öğrenci olarak geçen sürelerin kazanılmış hak aylığında, yıllık izne esas hizmet süresinde, adaylık süresinde ve 657 sayılı Kanunun 68/B maddesi kapsamındaki hizmet süresi hesaplamalarında nasıl ele alındığı detaylandırılacaktır.
1. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında Değerlendirme
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4. maddesi uyarınca, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamındaki iştirakçilerin hakları korunmaktadır. Bu kanun çerçevesinde, askerî okullarda geçirilen sürelerin fiili hizmet müddetleri olarak değerlendirilmesi genellikle mümkün değildir.
5434 sayılı Kanunun 31. maddesinde belirtilen hükümlere göre, fiili hizmet müddeti, tam kesenek verilerek geçirilen süredir. Harp okulları ve diğer askeri okullarda sınıfını geçemeyen öğrencilerin öğrenim süreleri fiili hizmet müddetinden indirilir. Dolayısıyla, askeri okullarda geçen süreler, fiili hizmet müddeti olarak sayılmamaktadır.
2. Devlet Memurları Kanunu Kapsamında Değerlendirme
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36/C maddesi, devlet memurlarının memuriyete girmeden önce veya ayrıldıklarında diğer statülerde geçen hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığında sayılmasına ilişkin düzenlemeler içerir. Ancak, askeri öğrencilik sürelerinin bu kapsama girip girmediği konusunda net bir düzenleme bulunmamaktadır. Genel uygulama, askeri öğrenci olarak geçirilen sürelerin memuriyette kazanılmış hak aylığında dikkate alınmadığı yönündedir.
3. Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu Kapsamında Değerlendirme
211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu’nun 3. maddesi, askeri öğrencileri “subay, askeri memur veya astsubay yetiştirilmek üzere muhtelif okul ve üniversitelerde okuyan ve resmi bir kıyafet taşıyan öğrencilerdir” şeklinde tanımlar. Bu tanım, askeri öğrenci olarak geçirilen sürelerin bir çalışma olarak değerlendirilmediğini belirtir. Askeri öğrencilerin eğitim süreleri, memuriyet süresi olarak kabul edilmemektedir.
4. Harçlık ve Öğrenci Statüsü
128 sayılı Askeri Öğrencilerin Harçlıkları Hakkında Kanun gereğince, askeri öğrencilere harçlık adı altında yapılan ödemeler, çalışmaya karşılık olmayan temel ihtiyaçları karşılamaya yönelik bir ödemedir. Bu nedenle, askeri öğrencilik süreleri, fiili hizmet süresi olarak sayılmamaktadır.
Askeri okullarda geçirilen sürelerin, memuriyette çeşitli hesaplamalarda değerlendirilmesi genellikle mümkün değildir. Kazanılmış hak aylığı, yıllık izin süresi, adaylık süresi ve 657 sayılı Kanunun 68/B maddesi kapsamındaki hizmet süresi hesaplamalarında askeri öğrenci olarak geçen süreler dikkate alınmamaktadır. Bu düzenlemeler, askeri okullardaki eğitim sürecinin, memuriyetteki hizmet süresi hesaplamalarına dahil edilmediğini göstermektedir.
